5 Eylül 2017 Salı

PARADOKS

Bilimin En Büyük Dokuz Bilmecesi

Jim Al-Khalili, Çeviri: Cem Duran, III. Baskı: kasım 2012, domingo.com.tr

Dokuz "bilmece" anlatılmış!
Hem de eğlenceli bir şekilde!
Ama, ben, pek sevemedim!
*
Kitaptan bazı notlar:
-"Gerçek paradoks, kısırdöngüsel ve kendisiyle çelişen bir sava yol açan, veya mantıksal açıdan imkansız bir durum doğuran ifadedir" xi
-"Determinizm, gelecek ilkesel olarak öngörülebilir demektir" 144
-"Üç kavramı birbirinden ayırarak işe başlayalım: determinizm, öngörülebilirlik ve rassallık./ Öncelikle, "determinzim"den kastımız filozofların deyişiyle "nedensel determinizm", yani geçmişteki olayların gelecekteki olaylara neden olduğu fikri... herşey Evren'in doğuş anına kadar izi geri..." 146
-"İsveç Kralı 1886'da, güneş sisteminin değişmez olduğunu kanıtlayan kişiye, çoğu kişinin yıllık kazancından az olan 2.500 kronerlik küçük bir ödül vaadetti... Fransız matematikçi Henri Poincare... Üç cisimle bile matematiksel olarak kesin çözüme ulaşmanın imkansız olduğunu bulguladı... sorusuna yanıt bulamasa da Kralın ödülünü kazandı" 147
-"Amerikalı matematikçi ve meteoroloji uzmanı Edward Lorenz... 1960'lar... bir yanlışlık sonucu.../... ufacık değişimlerin çok büyük etkilere yol açabileceğini keşfetmişti.../... keşfini "kelebek etkisi" olarak adlandırdı" 149, 150
-"Newton ve Einstein'in evrenlerinin kaderci, değişmez determinizmine en sonunda çareyi bulduk anlaşılan, çünkü kuantum dünyası gerçek anlamıyla bir "indeterminizm" dünyası" 156
-"1935... Avusturyalı dahi Erwin Schrödinger... "Schrödinger'in kedisi makalesi"..." 159
-"Doğadaki pek çok olayı açıklayabilmek için kuantum dünyasının ikili yapısını anlamak gerekir" 161
-"Günümüzde kuantum dünyasına bu iki farklı bakış açısından bakmayı öğrendik. Heisenberg'in soyut matematiksel yolu ve Schrödinger'in dalgalı yolu" 165

6.9.2017-Ankara

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder